Katarzyna Filutowska: Filozofia starożytna - subiektywny przewodnik

Witold Machura: SICILIA. Alla scoperta di Trapani - parte 1

Piotr Rachtan: Na zapleczu PRL. Erozja

książki niezwykłe...

Książki niezwykłe

Marginalia i obrze�a. Szkice o zapomnianych konspiracyjnych tomikach poetyckich lat 1939-1945

Informacje o publikacji

Autorzy: Krzysztof Wo�niakowski (autor monografii)
Kategoria: LITERATURA
Ilość stron: 224
Numer ISBN: 978-83-62625-51-2

Opis publikacji


Pami�ci El�biety Wajdy-Wo�niakowskiej (1950-2009)
oraz prze�ytych wspólnie 33 lat i 3 dni


Spis tre�ci

Od autora

O wolno��
Tadeusza Ulewicza (1940) - pierwszy konspiracyjny zbiorek poetycki?

Wojenne zabawy edytorskie Adama W�odka (1941-1945)

Na obrze�ach pi�miennictwa konspiracyjnego: Gargantu Zdzis�awa Marii Okuljara (1942)

Wojenne ksi��eczki Magdaleny Samozwaniec (1942-1943)

Godziny czekania
Zbigniewa Mystkowskiego (1943) - epizod z dziejów ksi��ki i literatury oflagowej

W kr�gu Ko�a Akademickiego: konspiracyjne tomiki poetyckie Tadeusza Chró�cielewskiego (1943-1944)

Zofia Jaremko-Pytowska w kr�gu konspiracyjnej „Biblioteki Poetyckiej Krakowa” (1944)

Marginalia i manowce konspiracji literackiej: antologie lwowskiej grupy „�agiew” (1944)

G�ód przesytu
Czes�awa Kubalika (1944): jedyny indywidualny podziemny tomik poetycki Kraju Warty

Listy Aleksandry Mianowskiej (1945) - ostatni konspiracyjny tomik poetycki czasów okupacji hitlerowskiej

Indeks nazwisk, pseudonimów i kryptonimów

Informacja o pierwodrukach

 * * *

Od autora
Proponowana Czytelnikowi ksi��eczka zawiera 10 szkiców, dotychczas rozproszonych, powsta�ych w latach 1999-2013 (przewa�nie z my�l� o kolejnych  konferencjach naukowych Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie z cyklu „Kraków - Lwów. Ksi��ki, czasopisma, biblioteki XIX i XX w.”), w znacznej cz�ci publikowanych ju� w okresie 2001-2011. Z dwoma niewielkimi wyj�tkami (og�oszone jawnie wierszyki dla dzieci Magdaleny Samozwaniec i oflagowy druczek ksylograficzny Zbigniewa Mystkowskiego) dotycz� w zasadzie polskiego konspiracyjnego ruchu wydawniczego Generalnego Gubernatorstwa i ziem w��czonych bezpo�rednio do Rzeszy w okresie okupacji hitlerowskiej 1939-1945.
Przedmiotem zainteresowania pisz�cego by�y zbiorki wierszy, opublikowane w  GG w Krakowie, Lwowie, Mi�sku Mazowieckim, poza Gubernatorstwem za� w �ywcu (tzw. przez okupanta Ost-Oberschlesien), Poznaniu (Wartheland) a tak�e w meklemburskim Neubrandenburgu, dobrane jednak z rozmys�em tak, by reprezentowa�y autorów ca�kowicie lub cz�ciowo zapomnianych, nieobecnych - przynajmniej w zakresie swej aktywno�ci wojennej - na kartach nawet najobszerniejszych syntez historycznoliterackich. Ambicj� pisz�cego by�o przedstawienie - na wybranych, jak si� wydaje, ciekawych z ró�nych wzgl�dów przyk�adach - „dnia powszedniego” krajowego wierszopisarstwa podziemnego, którego nie tworzyli przecie� wy��cznie wybitni twórcy rangi Juliana Przybosia, Krzysztofa Kamila Baczy�skiego czy Tadeusza Gajcego. Przypominane Czytelnikowi konspiracyjne  tomiki (dzi� nader trudno dost�pne i zachowane w unikatowych egzemplarzach) nie reprezentuj� - mo�e z wyj�tkiem kilku pojedynczych wierszy Adama W�odka, Tadeusza Chró�cielewskiego czy wybranych fraszek Magdaleny Samozwaniec - powa�niejszych walorów �ci�le literackich. Cz�sto oscyluj� na granicy grafomanii lub wr�cz t� granic� przekraczaj�. Nie zamierzamy ich bynajmniej „literacko” przewarto�ciowywa� ani proponowa� nowych hierarchii pi�miennictwa wojenno-okupacyjnego.
Powstaj�c w szczególnych „czasach pogardy” wzbogacaj� jednak jako� nasz� dotychczasow� i obiegow� wiedz� o skomplikowanej, jak�e ró�norodnej kulturze literackiej tamtego okresu, maj�cej przecie� nie tylko swoje raczej ju� dobrze poznane szczyty, ale tak�e ma�o jeszcze spenetrowane odnogi (w rodzaju konspiracyjnego  sentymentalnego b�d� wr�cz jurnego erotyzmu, humoru czy autoironicznej groteski, jak owo kapitalne „podziemne kó�ko ró�a�cowe” z kiepskim patefonem u Chró�cielewskiego) oraz mielizny. Wzbogacaj� te� nasze rozeznanie dziejów konspiracyjnego ruchu wydawniczego i podziemnej ksi��ki, czego przyk�adem mog� by� jednoegzemplarzowe  najcz�ciej cha�upnicze „bibliofilskie” produkcje Adama W�odka czy sporz�dzane z odbitek fotograficznych antologie lwowskiej grupy „�agiew”. Wydaje si� wi�c, �e ich przypomnienie mo�e przynie�� pewne po�ytki poznawcze w zakresie dziejów okupacyjnej literatury i ksi��ki. Ale to ju� zechce oceni� Czytelnik.
***
Autor ksi��eczki winien jest serdeczne podzi�kowania za uwagi i uzupe�nienia wnoszone w swoim czasie w dyskusjach naukowych przez PT Kole�anki i Kolegów z macierzystego Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie, zw�aszcza za� przez najbli�szych wspó�pracowników z by�ej Katedry Czasopi�miennictwa i Kultury Literackiej, aktualnie zreorganizowanej w now� Katedr� Bada� Ksi��ki i Prasy.

Cena publikacji

49,60 PLN


Scriptorium. Wydawnictwo Naukowe © 2010. Główna | Wydawnictwo | Publikacje | Kontakt